Na terenie dzisiejszego Władysławowa osady istniały już w XIII wieku, były to : Wielka Wieś, Cetniewo i Poczernino. W 1284 roku książę pomorski Mściwoj II podarował osadę wraz z pięcioma innymi „Velaves” synowi swojego podczaszego Piotrowi Głabuszy. Na początku XIV wieku wieś dostała się pod panowanie krzyżackie i w 1376 roku otrzymała przywilej lokacyjny wystawiony przez komtura gdańskiego Zygfryda Walpota von Bassenheima. W 1466 roku po zakończeniu wojny trzynastoletniej Wielka Wieś znalazła się w granicach Królestwa Polskiego i została włączona do starostwa puckiego. W 1633 roku król Władysław IV potwierdził przywilej lokacyjny osady. Król Władysław miał bardzo dalekosiężne plany budowy floty wojennej. Planował założenie w zatoce Puckiej nowego portu, który osłabiłby pozycję Gdańska. Na mierzei helskiej zbudował dwa forty. Fort Władysławowo powstał około 1,5 kilometra na wschód od miejsca gdzie dzisiaj znajduje się wieś Chałupy, drugi mniejszy Kazimierzowo zbudowano na wschód od dzisiejszej Kuźnicy. Niestety król nigdy nie stworzył silnej floty, a fort Władysławowo sam polecił zburzyć. Powodem był brak pieniędzy. Sejm nie uchwalił koniecznych podatków na ten cel, a króla nie było stać na utrzymanie fortów z własnej kieszeni. Po fortach nie ma już śladu, pozostała jedynie nazwa miasta Władysławowo nadana właśnie na cześć króla Władysława IV. Po I rozbiorze w 1772 r. Wielka Wieś przeszła pod panowanie pruskie, a potem niemieckie. W 1907 roku mieszkało tu 507 osób. Po zakończeniu pierwszej wojny światowej Wielka Wieś ponownie znalazła się w granicach Polski. W dniu 10 lutego 1920 roku odbyły się w Pucku symboliczne "zaślubiny Polski z Morzem" po przez wrzucenie pierścienia do morza. Następnego dnia generał Józef Haller wraz z towarzyszącą mu świtą wybrał się na wycieczkę nad otwarte morze, do Wielkiej Wsi, gdzie bardzo im się spodobało. Generał i kilka osób z jego otoczenia postanowiło zbudować w okolicach Wielkiej Wsi nowoczesne kąpielisko, które miało by stanowić konkurencję dla Sopotu. W tym celu zakupili od miejscowych gospodarzy około 20 ha gruntu. Osiedle na cześć jego założyciela nazwano Hallerowem. Zbudowano tu kilkanaście willi i pensjonatów, ulice utwardzono. Urządzono park i zieleńce, a nad morzem wybudowano kabiny kąpielowe. Podobne kąpieliska powstały w Jastrzębiej Górze i Juracie. W 1922 roku dla ułatwienia komunikacji zbudowano linię kolejową Puck-Hel, w Wielkiej Wsi powstała stacja kolejowa, zbudowano tu nowoczesny dworzec. W 1929 roku zbudowano szosę do Jastrzębiej Góry i Karwi (wyłożono ją kostką bazaltową). W 1930 roku, z inicjatywy generała Hallera i Henryka Bagińskiego, zbudowano niewielki neogotycki kościółek, który był jednak otwarty tylko w sezonie. W 1929 roku miejscowi rybacy wystosowali delegację do wojewody pomorskiego w Toruniu w celu przyznania środków finansowych na budowę portu. Przeważającym argumentem była daleka odległość do najbliższych portów rybackich Łeby i Helu. Mimo początkowych trudności Rada Ministrów przyznała fundusze i w latach 1936-1938 według projektu inż. Zygmunta Adamskiego zbudowano port rybacki, który został nazwany Władysławowem. rybackiego. Między Władysławowem a Wielką Wsią zaczęła powstawać osada portowa. Nowo wybudowany port był bazą dla 33 kutrów. Na początku 1939 roku uruchomiono tu halę rybną. W 1939 roku podczas walk o Hel wojska polskie broniące się u nasady Półwyspu zadały Niemcom ciężkie straty podczas zajmowania Wielkiej Wsi. Niemcy rozstrzelali w odwecie 24 mieszkańców wsi. Niemcy zarekwirowali kutry i wydzierżawili je dawnym właścicielom za 20% zysku od połowów. Pod koniec wojny Niemcy zatopili 10 kutrów i na kilka dni przed wkroczeniem wojsk radzieckich zniszczyli torpedami północną część falochronu zachodniego. W 1952 roku utworzono gminę Władysławowo, w 1954 roku Władysławowo otrzymało prawa osiedla. Prawa miejskie Władysławowo uzyskało 30 czerwca 1963 roku. Miasto powstało z połączenia Wielkiej Wsi, Hallerowa oraz portu wraz z kolonią Rybacką Władysławowo. W latach 1986-1996 port został poddany gruntownemu remontowi. Wybudowano nowy falochron północny, przebudowano nabrzeże przeładunkowe, zrekonstruowano falochron wschodni. Port został również pogłębiony.
|